Mentorlessen: het laaghangend fruit van het VO

Terwijl bergen kunnen verzetten echt niet nodig is om impact te maken.

De mentorles is zelfs het laaghangend fruit van het voortgezet onderwijs. Ideaal om de basis te leggen voor iets moois. En iets heel belangrijks: jongeren met zichzelf en anderen leren omgaan. Die kans zou geen enkele mentor, teamleider of schooldirecteur mogen laten liggen.

Waarom plukt niemand het laaghangend fruit?

En toch gebeurt dat nog te vaak. Niet alle docenten pakken de pedagogische rol van mentor even gemakkelijk op. Begrijpelijk. Ze zijn opgeleid als vakdocent en moeten nu opeens lesgeven over ‘leren plannen’ of ‘omgaan met groepsdruk’. Lastige onderwerpen, zoals LHBTIQ+ of sexting, gaan sommigen liever uit de weg. Bovendien kost het voorbereiden van zinvolle mentorlessen tijd.

Mentorles: de rol van het management

Maar de verantwoordelijk ligt niet enkel bij de mentor. Ook het schoolmanagement mag het belang van mentorlessen op de kaart zetten. Zo wordt het niet nice to have, maar noodzaak. Gelukkig kan dat op verschillende manieren.

• Zorg voor een open en veilige schoolcultuur.
  Het schoolklimaat beïnvloedt het succes van de mentorles. Voelen leerlingen zich uitgenodigd om zich te uiten, ook buiten de muren van een klaslokaal? Dan is de kans groot dat ze dat bij hun mentor (en klasgenoten) ook gemakkelijker doen.
• Breng de leeropbrengst van de mentorlessen in kaart.
  Verzamel feedback van leerlingen en evalueer de lessen met de mentor. Wat is de tijdsinvestering per mentorles? Is er een (flexibel) programma? Wat is de leeropbrengst per thema?
• Geef mentoren de kans om zich te ontwikkelen.
  Denk aan tools voor effectieve één-op-één gesprekken, een training om ingewikkelde onderwerpen bespreekbaar te maken en verdieping in actuele thema’s.
• Kies voor effectief lesmateriaal en bespaar tijd.
  Voorzie mentoren van zinvol en effectief lesmateriaal. Dat bespaart tijd en je verzekert hen ervan dat ze hun mentorlessen zinvol invullen. Zo bevatten de mentorlessen van WellBased al uitleg met animaties waardoor de mentor ze in slechts 5 tot 10 minuten voorbereidt en kiest de docent zelf welk lesonderwerp relevant is op dat moment.

Waarom zijn mentorlessen belangrijk?

Op school draait alles om leerlingen en hun ontwikkeling. Een mentorles is een real time weergave van wat er speelt in een groep. Als er ’s ochtends iets voorvalt tijdens Wiskunde, kan dat in de middag al worden besproken. Dat kan in de vorm van één-op-één gesprekken, in groepjes of klassikaal.

Meer nog dan in een reguliere les, is er ruimte om aan de slag te gaan met onder meer studievaardigheden, persoonlijke ontwikkeling en sociaal-emotionele vaardigheden. Combineer je deze drie pijlers? Dan kom je uit bij een onderwerp dat snakt naar meer aandacht op school: mentale gezondheid.

Mentale gezondheid tijdens de mentorles

Uit onderzoek van Unicef blijkt namelijk dat bijna alle jongeren daar behoefte aan hebben. De helft van de jongeren in Nederland geeft aan dat er geen aandacht voor is op school. En veel van hen weten ook niet waar ze op school terecht kunnen als ze het mentaal zwaar hebben.

Prioriteit geven aan dit thema is dus een must. Uit diverse rapporten komt naar voren dat de mentale gezondheid van jongeren in Nederland achteruitgaat. Een belangrijke oorzaak daarvan is stress en spanning door school.

Een schoolcarrière lang impact maken

Dat ziet ook Daniël de Vries, oprichter van WellBased: “In de brugklas krijgen klassikale lessen over onderwerpen als groepsvorming, plannen, stress, motivatie en pestgedrag veel aandacht. Maar we zien dat dit in de jaren daarna sterk afneemt. Zodra de profielkeuze in zicht komt, gaat het in de mentorlessen vooral over LOB en in de bovenbouw verschuift de focus naar het eindexamen en de studiekeuze. Dat vind ik opvallend, want de studiedruk wordt in deze periode alleen maar groter en in de puberteit neemt de sociale druk op jongeren ook toe. Zeker in deze leerjaren kunnen leerlingen er veel aan hebben om in de mentorles te leren hoe je omgaat met groepsdruk, social media of bijvoorbeeld de stress die je voelt door de aanstaande toetsweek. Dan bereik je veel meer leerlingen tegelijkertijd.”

Een schoolcarrière lang impact maken dus, dat kan met een zinvolle mentorles. En het is nu, meer dan ooit, tijd om dat laaghangende fruit te plukken. Niet alleen voor de mentoren, maar ook voor het schoolmanagement. Zo creëert de school een veilige plek waar leerlingen zich kunnen ontwikkelen en leren omgaan met elkaar.